Duurzaamheid in definities

Betekenis 'AMCRA': de vzw Antimicrobial Consumption and Resistance in Animals (AMCRA) is het kenniscentrum voor antibioticagebruik en -resistentie bij dieren en formuleert adviezen om het gebruik van antibiotica in de diergeneeskunde te verminderen.

AMCRA heeft een kleurcode opgesteld, volgens het kritische belang van dat antibioticum voor de humane geneeskunde en de diergeneeskunde. Onoordeelkundig gebruik van antibiotica kan immers zorgen voor antibioticaresistentie, met gevaar voor de volksgezondheid.

• De gele producten zijn de eerste-keuze-middelen.
• De oranje producten mogen slechts toegediend worden na een aanvullend onderzoek dat de diagnose ondersteunt.
• De rode producten daarentegen worden slechts gebruikt na ondersteuning van de diagnose met aanvullend labo onderzoek én wanneer op basis van een antibacteriële gevoeligheidstest blijkt dat er geen gele of oranje alternatieven zijn.

Betekenis ‘atmosfeer’: de atmosfeer, of dampkring, is een relatief dunne luchtlaag om de aarde.

Broeikasgassen zoals CO₂, methaan, lachgas en waterdamp komen van nature in de atmosfeer voor. Ze houden de warmte van de zon gedeeltelijk vast en bepalen zo de temperatuur op aarde. De gassamenstelling van de atmosfeer is dus cruciaal voor het leven op aarde.

Onze inspanningen voor een schonere atmosfeer, omvatten zowel de uitdagingen rond klimaatverandering (als gevolg van hogere concentraties broeikasgassen) als luchtvervuiling.

Betekenis ‘BCC’: het Better Chicken Commitment (BCC) staat voor striktere criteria voor het welzijn van vleeskippen, zoals:

• Een bezettingsdichtheid van 30 kg/m² of minder. Dat komt neer op maximaal zo’n 15 kippen per m² en dus 40 % meer ruimte voor de dieren.
• De kippen krijgen daglicht, met minimum 50 lux lichtintensiteit.
• Kiezen voor een sterker kippenras – gevalideerd door BCC en RSPCA – dat op een diervriendelijke manier kan groeien.
• Ten minste twee meter bruikbare zitstokken en twee piksubstraten (granen, strobalen) per 1.000 kippen. Zo wordt hun natuurlijk gedrag gestimuleerd.
• Geen kooien of systemen met meerdere etages.
• …

De naleving van de normen wordt nagegaan door middel van audits door derden en een jaarlijkse openbare rapportage.

Betekenis 'BC': de non-profitorganisatie Better Cotton ijvert voor een duurzamere katoenproductie wereldwijd, in samenwerking met alle betrokken spelers. Bedrijven mogen het label op hun producten plaatsen als ze meer dan 50 % gecertificeerd katoen verkopen.
De organisatie focust op zowel economische als ecologische en sociale aspecten. Ze wil vooral een verschil maken voor de katoenboeren zelf, onder mee via:

• Strenge criteria voor pesticidegebruik
• Aandacht voor de omgang met water, grond en de natuurlijke habitat
• Betere werkomstandigheden
• Trainingsprogramma’s voor de boeren
• Verhoging van de productiviteit
• Regelmatige controles ter plaatse.

Betekenis ‘bewust consumeren’: op een duurzamere manier aan basisbehoeften tegemoetkomen. Concreet betekent dat: daarbij zoveel mogelijk rekening houden met zowel het milieu, dierenwelzijn, samenleving als gezondheid.

In elke schakel van de keten – van de productie, distributie tot consumptie – neemt Colruyt Group tal van initiatieven om zo’n duurzamere consumptie te vereenvoudigen en stimuleren. Enerzijds zorgen we voor een breed assortiment van verantwoorde producten, zodat klanten bewust kunnen kiezen. Anderzijds informeren, sensibiliserende en activeren we hen. Dat gaat bijvoorbeeld van correcte informatie aanbieden, over duidelijke duurzaamheidslabels (bv.: FSC, BCI, fairtrade …) op producten, tot workshops over duurzamer leven.

Kom te weten hoe Colruyt Group dat aanpakt

Inspiratie voor consumenten

Betekenis ‘Europees biolabel’: producten met het groene logo van het Europees biolabel voldoen aan alle Europese normen voor biologische landbouw, verwerking en verkoop.

• Ze zijn afkomstig uit de biologische landbouw; zonder gebruik van kunstmatige meststoffen, chemische pesticiden of genetisch gemodificeerde organismen. En enkel met goedgekeurde additieven.
• Het EU biolabel besteedt ook aandacht aan dierenwelzijn en de algemene principes van milieuzorg. Zo worden biokippen in aparte stallen gehouden met maximaal 10 kippen per vierkante meter. Overdag kunnen ze ook buiten rondscharrelen. Daar heeft elke kip 4 vierkante meter ruimte. Daarnaast krijgen ze 100 % plantaardig, biologisch geteeld voer. 

Producten met het label worden door onafhankelijke controleorganisaties strikt gecontroleerd voor ze in de winkelrekken terechtkomen. Dit certificaat is opgenomen in de Europese wetgeving. Ook in andere Europese landen garandeert het dus de biologische herkomst van een product.

Betekenis ‘biodiversiteit’: de verscheidenheid aan levende organismen op aarde. Biodiversiteit omvat alle soorten planten, dieren, micro-organismen, genen en ecosystemen.

Wat zijn de voornaamste redenen voor het verlies van biodiversiteit?

• Veranderingen in land- en zeegebruik
• Overexploitatie van bepaalde soorten
• Vervuiling
• Klimaatverandering
• Invasieve uitheemse soorten

Om de natuur en biodiversiteit te herstellen, moeten deze problemen aangepakt worden.

Betekenis ‘broeikasgassen’: de gassen in de atmosfeer van een planeet die warmte kunnen absorberen en opnieuw kunnen afgeven.

• Het broeikaseffect: broeikasgassen zoals koolstofdioxide (CO₂), methaan (CH₄) en lachgas (N₂O) zijn van nature in de atmosfeer van de aarde aanwezig. Maar goed ook, want anders zou het hier véél kouder zijn. De gassen regelen namelijk de temperatuur op onze aarde. Ze laten zonnestralen door en houden de warmte van de zon gedeeltelijk vast. Zo maken ze het leven, zoals we dat nu kennen, mogelijk.
• Het probleem: de laatste decennia zijn er veel meer broeikasgassen in de atmosfeer terechtgekomen. Door het gebruik van fossiele brandstoffen bijvoorbeeld. Maar evengoed door boskap en toegenomen veeteelt. Meer broeikasgassen betekent meer warmte die vastgehouden blijft. Gevolg? De temperatuur op aarde neemt toe. En daardoor verandert ons klimaat: de zeespiegel stijgt, het weer wordt extremer met overstromingen en hittegolven …

Betekenis ‘Der Blaue Engel’: een Duits label voor ecologische producten, waaronder papier. Het label garandeert dat de productie gebeurt op milieuvriendelijke wijze en heeft specifieke criteria voor elk type product, zoals printerpapier en tissuepapier.

Het label is verankerd in de Europese wetgeving en wordt beheerd door het Duitse ministerie van Milieu, de Duitse milieuadministratie, een jury bestaande uit diverse stakeholders en het Duits instituut voor gezondheid, kwaliteit en labelling (RAL).

De controle gebeurt door onafhankelijke controleorganismen.

Betekenis ‘dierenwelzijn’: de fysieke en emotionele levenskwaliteit van levende dieren, zoals zij dit zelf ervaren, gedurende hun hele leven.

Wat zijn de vier belangrijkste pijlers van dierenwelzijn?

• Normaal gedrag vertonen
• Goede gezondheid
• Goede voeding
• Goede huisvesting

Onze inspanningen op vlak van dierenwelzijn hebben betrekking op alle dieren met een centraal zenuwstelsel in onze waardeketens, bestemd voor menselijke consumptie. Zowel gekweekte dieren (landbouw, aquacultuur) als wilde dieren (inclusief bijproducten). We focussen in de eerste plaats op de producten van onze eigen merken.

Betekenis ‘duurzame mobiliteit’: duurzame mobiliteit is toegankelijk voor iedereen en garandeert de bereikbaarheid van mensen, organisaties, producten en diensten, om zo bij te dragen aan een hogere levenskwaliteit door verplaatsingen efficiënt en veilig te organiseren, met respect voor de gezondheid, de omgeving en het klimaat.

Betekenis ‘energie’: een natuurkundige grootheid die de mogelijkheid om arbeid te verrichten weergeeft, uitgedrukt in joule.

Welke soorten energie bestaan er?

• Thermische energie: warmte en koeling
• Elektrische energie
• Lichtenergie
• Magnetische energie
• Kernenergie of nucleaire energie
• Kinetische- of bewegingsenergie
• Chemische energie
• Elastische energie
• Elektromagnetische energie
• Geluidsenergie
• Gravitatie-energie
• Massa
• Straling
•  …

Betekenis ‘groene energie’: groene energie – ook duurzame energie genoemd – is energie verkregen uit hernieuwbare, onuitputtelijke energiebronnen die bij de energieopwekking geen CO₂-uitstoot veroorzaken en weinig tot geen milieu-impact hebben.

Welke groene energiebronnen bestaan er?

• Zonne-energie
• Windenergie
• Waterkracht
• Aardwarmte
• Biomassa

Betekenis 'Fairtrade-label': dit label helpt consumenten om producten te herkennen waarvan de ingrediënten afkomstig zijn uit eerlijke handel - en waarvan de productie, verwerking en verkoop dus beantwoorden aan de Fairtrade-standaarden. Die standaarden zijn bedoeld om democratische organisatiestructuren, milieubescherming en betere arbeidsvoorwaarden te garanderen.

Het label biedt producentencoöperatieves ook de kans om een stabielere, meer eerlijke prijs te krijgen en duurzame handelsrelaties aan te knopen. Zowel boeren als arbeiders die op plantages werken, krijgen een bijkomende Fairtrade-premie die ze zélf kunnen investeren in gemeenschapsprojecten.

Betekenis 'FSI-label': een Fairtrade Sourced Ingredient-label wordt gebruikt om één enkel ingrediënt aan te duiden dat wordt geproduceerd en verkocht onder Fairtrade-voorwaarden. Het bedrijf of het merk verbindt zich dan met Fairtrade via het model van 'Aankoop van een Fairtrade-ingrediënt' (FSI). In dit samengestelde product moet enkel dit ene specifieke ingrediënt Fairtrade gecertificeerd zijn. Bijvoorbeeld: de Fairtrade-cashewnoten in een notenmix, of de Fairtrade-rozen in een boeketje bloemen. Soms kan er ook sprake zijn van twee of meer ingrediënten.

Betekenis 'FSC': de Forest Stewardship Council (FSC®) is een internationale non-profit organisatie die in 1993 werd opgericht door boseigenaars, hout- en papierbedrijven, sociale bewegingen en milieuorganisaties. FSC streeft naar een duurzaam bosbeheer wereldwijd, volgens strikte sociale, ecologische en economische criteria.

Het FSC-keurmerk garandeert een verantwoorde herkomst uit duurzaam beheerde bossen en/of recyclage. Hout en afgeleide producten of andere bosproducten die een FSC-claim dragen, kunnen dit bovendien enkel wanneer ook de verwerkende keten van bos tot eindproduct gecontroleerd wordt op vlak van traceerbaarheid.

De strenge eisen van het FSC-label en haar geloofwaardigheid worden breed erkend. Het FSC-label is het enige label in zijn soort dat ondersteund wordt door milieuorganisaties zoals WWF en Greenpeace, alsook door sociale en economische actoren. Op vlak van het aantal bedrijven dat actief bezig is met FSC-certificering, is het FSC-systeem zowel in België als wereldwijd het grootste.

Betekenis ‘gezondheid’: persoonlijk welbevinden op lichamelijk, mentaal en sociaal vlak. Ook een gezonde en veilige leefomgeving heeft een rechtstreekse impact op de gezondheid van een individu.

Betekenis 'GOTS': de Global Organic Textile Standard is wereldwijd dé standaard voor biologisch (en duurzaam) textiel. Onafhankelijke controleorganismen waarborgen de naleving van de normen doorheen de hele keten, van de oogst van de grondstoffen over de verwerking en productie tot en met de etikettering en de distributie. Het GOTS-label garandeert o.a. dat: 

• de productie voldoet aan sociale normen van de Internationale Arbeidsorganisatie,
• de eindproducten volledig vrij zijn van pesticiden, insecticiden en gevaarlijke chemicaliën,
• de eindproducten voldoen aan kwalitatieve criteria zoals krimpbestendigheid en kleurvastheid.

Er bestaan GOTS-labels voor producten gemaakt met minstens 95 % gecertificeerde biologische vezels, en voor producten met minstens 70 % dergelijke vezels.

Betekenis ‘Greenhouse Gas Protocol (GHG Protocol)’: internationaal erkende methode voor bedrijven en organisaties om hun uitstoot van broeikasgassen te berekenen op drie niveaus.

• Scope 1: de directe uitstoot veroorzaakt door onze eigen gebouw-, vervoer- en productiegerelateerde activiteiten.
• Scope 2: de indirecte uitstoot die vrijkomt bij het opwekken van de energie die we aankopen.
• Scope 3: de indirecte uitstoot die plaatsvindt in de waardeketen. Bijvoorbeeld: emissie bij externe productie, verplaatsing van klanten naar onze winkels, afvalverwerking ...

In 2008 maakte Colruyt Group voor het eerst een CO₂-balans op. Al jaren werken we intussen aan het verminderen van onze impact op het klimaat, steeds met oog voor resultaat op lange termijn.

Ontdek de essentie van ons reductieprogramma.

Betekenis ‘grondstof’: materialen die in een proces gebruikt worden om iets te maken of te fabriceren.

Bij Colruyt Group onderscheiden we vijf soorten grondstoffen:

• Grondstoffen voor consumptieproducten (zowel voeding als niet-voeding)
• Grondstoffen voor verpakkingen (zowel in onze eigen logistiek als productverpakkingen)
• Bouw- en inrichtingsmateriaal
• Gebruiksmaterialen
• Afval- en reststromen

Onze inspanningen op vlak van grondstoffen hebben betrekking op al deze soorten grondstoffen en dat zowel voor onze eigen producten als die van andere merken.

Energiebronnen (zoals aardgas, aardolie, wind, zon) en water vallen niet onder ‘grondstoffen’.

Betekenis ‘internationaal ketenproject’: een landbouwproject waarbij Colruyt Group samenwerkt met partners uit alle schakels van de agrovoedingsketen – en specifiek familiale boerenorganisaties in regio’s in ontwikkeling – om een nieuwe of duurzamere keten op te zetten. Ngo’s volgen het project op en leiden dit in goede banen.

Betekenis ‘landbouw’: het gebruik van land voor de productie van gewassen en dieren voor menselijk of dierlijk gebruik.

Wij spreken van een ‘Belgisch ketenproject’ wanneer er een directe relatie is tussen Colruyt Group als retailer en een Belgische partner in de primaire schakel van de agrovoedingsketen. Deze keten kan aangevuld worden met andere partners uit andere schakels van de agrovoedingsketen.

Betekenis ‘lastenboek’: een lastenboek is een precieze beschrijving van een opdracht.

Bij Colruyt Group gebruiken we lastenboeken om kwaliteits- en duurzaamheidscriteria vast te leggen die onze leveranciers en producenten moeten naleven. Voor meer dierenwelzijn, bijvoorbeeld. Om de toepassing van onze dierenwelzijnsvereisten in slachthuizen te verifiëren, doen we een beroep op het onafhankelijk controleorgaan Quality Control.

Betekenis ‘leren’: het verwerven van specifieke kennis en concrete vaardigheden.

Betekenis ‘ontwikkelen’: een gedrags- en attitudeverandering door een toenemend maturiteitsniveau.

Bij Colruyt Group geloven we in continu leren en ontwikkelen, altijd en overal. 

Betekenis ‘netto-nul uitstoot’: de som van enerzijds de broeikasgassen die men uitstoot en anderzijds de CO₂ die men uit de atmosfeer haalt, is 0.

Door de combinatie van verdere uitstootvermindering en het opvangen van de resterende uitstoot via bosaanplant wil Colruyt Group een netto-nul uitstoot bereiken vanaf 2030 binnen scope 1 en 2 van het Greenhouse Gas Protocol.

‘Netto-nul uitstoot’ doet denken aan ‘klimaatneutraal’ en ‘CO₂-neutraal’. Die termen kennen vandaag echter nog geen breed gedragen definitie en heel wat bedrijven geven er hun eigen nuances aan. Met ‘netto-nul uitstoot’ kiezen we ervoor onze ambitie op een objectieve manier te omschrijven.

Betekenis ‘OEF': de organisation environmental footprint (OEF) is een methodologie om de milieuvoetafdruk van een organisatie te berekenen, gebaseerd op de levenscyclusanalyse en de 16 milieu-impactcategorieën van de Product Environmental Footprint (PEF).

Deze methodologie is er gekomen op initiatief van de Europese Commissie en in samenwerking met Colruyt Group om meer helderheid te brengen in de veelheid aan duurzaamheidsclaims.

Betekenis 'PEFC': PEFC staat voor ‘Programme for the Endorsement of Forest Certification Schemes’ en is een international erkend label voor duurzame bosbouw. Het label stimuleert verantwoorde en duurzame houtwinning en garandeert onder meer:

• geen illegale houtkap
• tracering doorheen de volledige keten
• gecontroleerde herkomst: het hout is afkomstig uit een duurzaam beheerd bos of bestaat uit gerecycleerd materiaal
• samenwerking met boseigenaars, gebruikers, industrie, milieuorganisaties, wetenschappers …

Betekenis ‘PEF': de product environmental footprint (PEF) is een methodologie om de milieuvoetafdruk van een product te berekenen, gebaseerd op de levenscyclusanalyse. Het resultaat is een productscore op basis van 16 milieu-impactcategorieën:

• Aantasting van de ozonlaag
• Ecotoxiciteit van zoetwater
• Eutrofiëring van de bodem
• Eutrofiëring van zoetwater
• Eutrofiëring van zout water
• Fijnstof
• Fotochemische ozonvorming
• Gebruik van fossiele grondstoffen
• Gebruik van grondstoffen: mineralen en metalen
• Ioniserende straling
• Klimaatverandering
• Landgebruik
• Toxisch voor de mens: kankerverwekkend
• Toxisch voor de mens: niet-kankerverwekkend
• Verzuring
• Watergebruik

Deze methodologie is er gekomen op initiatief van de Europese Commissie om meer helderheid te brengen in de veelheid aan duurzaamheidsclaims en -labels, en de consument uniforme en transparante informatie te geven.

Betekenis 'Rainforest Alliance': een internationaal label voor duurzame landbouw, opgericht in 1987. Het label is enkel van toepassing op voedingsproducten, zoals bananen, koffie, thee, chocolade en palmolie. Het label garandeert goede arbeidsomstandigheden en een beperkte impact op het leefmilieu. Bovendien besteedt het aandacht aan biodiversiteit.

Het label wordt beheerd en onafhankelijk gecontroleerd door Rainforest Alliance. Rainforest Alliance voldoet aan de standaarden opgelegd door Sustainable Agriculture Network (SAN). Landbouwers die voldoen aan die standaard, worden erkend met het label Rainforest Alliance.

SAN promoot efficiënte en productieve landbouw, het behoud van biodiversiteit en een duurzame levensstijl door middel van ecologische en sociale criteria.

Betekenis ‘RSPO’: de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) is een internationale organisatie die zich inzet om de palmolieketen duurzamer te maken.

De organisatie geeft een certificaat aan producenten die zich houden aan de richtlijnen, zoals:

• Geen ontbossing van oerbossen of beschermde zones
• Duurzaam beheerde plantages door o.a. minder pesticiden en kunstmest te gebruiken
• Een minimale impact op de ecosystemen zoals de habitats van orang-oetans en tijgers
• Overleg met de plaatselijke bevolking
• Correcte werkomstandigheden, met respect voor de rechten van de boeren. Bv.: een gegarandeerd minimumloon en een verbod op dwangarbeid, kinderarbeid en discriminatie

Binnen de RSPO-certificatie zijn er vier vormen van certificatie:

• ‘Identity preserved’: duurzame palmolie die afkomstig is van één gekende gecertificeerde bron en in de hele toeleveringsketen gescheiden bleef van gewone palmolie.
• ‘Segregation’: duurzame palmolie die afkomstig is van verschillende gecertificeerde bronnen en in de hele toeleveringsketen gescheiden bleef van gewone palmolie.
• ‘Mass balance’: duurzame palmolie die tijdens de opslag en het transport vermengd raakte met gewone palmolie.
• ‘Book and claim’: palmolie die niet duurzaam is geproduceerd, maar gecompenseerd wordt door de aankoop van RSPO-certificaten (credits). Zo krijgen producenten van duurzame palmolie financiële steun.

Betekenis ‘RTRS': Round Table on Responsible Soy (RTRS) is een internationaal platform dat een internationale standaard ontwikkelde voor verantwoorde sojaproductie, namelijk de RTRS-certificatie. Sinds 2015 zijn we lid van dit platform.

De RTRS-standaard garandeert een milieuvriendelijke, sociaal correcte en economisch rendabele sojaproductie. De sojaproductie is gecertificeerd en elke actor in de supply chain wordt gecontroleerd en geverifieerd door internationaal geaccrediteerde certificeringsinstanties. Het certificaat is vijf jaar geldig met verplichte jaarlijkse toezichtsaudits.

Wat zijn de criteria voor RTRS-certificering?

• Verbod op ontbossing en de omschakeling van ecologisch waardevolle habitats (bijvoorbeeld graslanden en wetlands met een hoge beschermingswaarde).
• Naleving van de wetgeving.
• Behoud en – waar nodig – herstel van oevervegetatiegebieden.
• Respect voor eigendomsclaims van grond.
• Goede landbouwpraktijken en beperkt gebruik van pesticiden.
• Goede managementpraktijken.
• Eerlijke werkomstandigheden.

Betekenis ‘samenleving’: een bevolking die een sociaal geheel vormt.

Onze inspanningen op vlak van samenleving hebben betrekking op alle gemeenschappen van mensen waarop we direct en indirect impact hebben. Dat gaat van de steden en gemeenten waar we met onze productie-, distributie-, administratie- en verkoopactiviteiten gevestigd zijn, tot de gemeenschappen waar we via (de aankoop van) onze producten indirect aanwezig zijn.

Betekenis 'SBTi': het Science Based Targets initiative (SBTi) is een samenwerking tussen CDP, UN Global Compact (UNGC), World Wide Fund for Nature (WWF) en het World Resources Institute (WRI). De organisatie helpt bedrijven die minder broeikasgassen willen uitstoten om hun ambities te vertalen naar wetenschappelijk onderbouwde doelstellingen, die volgens de laatste inzichten noodzakelijk zijn om de afspraken van het Parijse klimaatakkoord na te komen.

Betekenis ‘voedselverlies’: elke situatie waarin voedsel voor menselijke consumptie in de loop van de voedselketen – van oogst tot en met consumptie – verloren gaat.

Bij Colruyt Group nemen we heel wat preventieve maatregelen om voedselverlies te vermijden. Voedsel dat toch in onze rekken blijft liggen, geven we zoveel mogelijk een nuttige bestemming via sociale organisaties, snelverkoop of verwerking tot andere producten.

Betekenis ‘waardig werk’: werk is waardig als het voldoet aan volgende criteria:

• Uit vrije wil
• Salaris om in waardig onderhoud te voorzien
• Respect voor fundamentele arbeidsrechten
• Sociale bescherming
• Sociale dialoog
• Sociale gelijkheid tussen man en vrouw

Betekenis ‘werkbaar werk’: werk is werkbaar als het voldoet aan volgende criteria:

• Zinvol: het past bij jouw persoonlijke dromen, doelen en idealen
  
• Betekenisvol: je creëert meerwaarde
• Passend: het past bij jouw capaciteiten, leeftijd en levensomstandigheden

Betekenis ‘water’: een kleur- en smaakloze vloeistof waarvan de moleculen uit twee waterstofatomen en een zuurstofatoom bestaan.

Voor ons als retailer is water zowel een grondstof voor tal van producten en productieprocessen, als een consumeerbaar product op zich.